Drogi Czytelniku, relacja to elementarne pojęcie, bardzo ważne i powszechnie wykorzystywane w nauce i praktyce. Staraliśmy się w tym wykładzie przedstawić same najważniejsze pojęcia i fakty, a i tak jest to tylko czubek góry lodowej. Jeśli nie zapamiętałeś Czytelniku niektórych oznaczeń i definicji, to nic nie szkodzi. Będziemy do nich wracać we wszystkich innych wykładach. Byłoby dobrze, gdybyś zechciał dostrzec, że grafy są świetnym narzędziem do opisu rzeczywistości zarówno statycznej (jak drzewo genealogiczne) jak i dynamicznej (możliwe stany gry) oraz że graf to też relacja.

Pozostało jeszcze wiele tematów dotyczących relacji, których nie zdołaliśmy poruszyć. Niektóre z nich są na tyle ważne, że poświęcimy im osobne wykłady (por. wykłady IV i V).